مطالعه پراکندگي جانداران در محيط.

براي مطالعه پراکندگي هر گونه، بايد تعدادجانداران هر محيط رو بر حسب گونه مشخص کنيم. آسونترين راه، تخمين زدن تراکم گونه مورد نظره. حالا با هم اصطلاحاتي رو که براي بيان پراکندگي تراکم تخميني استفاده مي شه ، ياد مي گيريم.

غالب: گونه اي که بيشترين اثر رو بر اکوسيستم داره مثل انسان در اکوسيستم شهر.

 فراوان: گونه اي که همه جا هست.

کمياب، گونه اي که به ندرت پيدا مي شه.

البته اين اصطلاحات، همچنين دقيق هم نيستند روشهايي مثل نمونه برداري، اطلاعات دقيقتري رو براي ما ممکن مي کنه.

نمونه برداري:

موقعي از روش نمونه برداري استفاده مي شه که امکان بررسي کل جامعه مورد مطالعه وجود نداره. به همين خاطر يه قسمتي از جامعه مورد نظر به نمايندگي از همه اين جامعه انتخاب شده و بررسي مي شه. و بعد نتيجه به کل جامعه تعميم پيدا مي کنه. شايد با مثال اين موضوع رو خيلي بهتر متوجه بشين.

فرض کنين در يه زميني به مساحت 10000 متر مي خوايم تعداد گياهان گندم رو بشمريم.

حالا اگر تعداد اين گياهان رو در 100 متر از اين زمين بشمريم و عدد بدست اومده رو در 100 ضرب کنيم، تعداد تخميني اين گياه بدست مي آد. يا مثلا" در آزمايشگاهها يه مقداربسيار کم خون مي گيرن و در همون مقدار، تعداد گلبولهاي قرمز رو مشخص مي کنن اين کار هم به نوع نمونه برداريه .

چارچوب:

چارچوب يکي از رايج ترين روشهاي نمونه برداري در زيست شناسيه. در اين روش همونطوري که از اسمش هم پيداست، از يه قاب مربعي از جنس چوب يا فلز استفاده مي شه. موقع نمونه برداري، چارچوب رو روي زمين قرار داده و تعداد جانداران مورد نظر رو که داخل اون قرار مي گيرن رو مي شمرن و به اين ترتيب تراکم جمعيتها رو حدس مي زنن.

جمعيت و تغييرات آن:

به مجموعه افرادي که بسيار به هم شبيهن و توانايي زاد و ولد با همديگه رو دارن، يه گونه گفته مي شه. مثل گونه انسان ، گونه سگ، گونه کلم و گونه باکتري سل. حالا به مجموعه افرادي که متعلق به يک گونه هستن و در مکان مشخص زندگي مي کنن، جمعيت گفته مي شه. مثل همه ماهيها که در يه رودخونه زندگي مي کنن. تولد، مرگ و مهاجرتها عوامل تغيير در جمعيت گونه هاي مختلف هستن.

جمعيت آدمي و تغييرات اون:

اولين سرشماري رسمي در سال 1650 بعد از ميلاد انجام شد. در اون سال جمعيت انسان 545 ميليون نفر بود. 100 سال بعد، جمعيت به 700 ميليون و 200 سال بعد به 1 ميليارد و سيصد ميليون نفر رسيد. در سال 1950 جمعيت کره زمين 5.2 ميليارد نفر بود و در سال 2000 به بيش از 4 ميليارد نفر رسيد.

در واقع برخلاف رشد کند جمعيت در گذشته، در قرنهاي 19 و 20 رشد جمعيت خيلي زياد شد. علت اساسي اين رشد جمعيت، رشد اقتصادي کشورها، بهتر شدن وضعيت بهداشت و افزايش غذاست. در حال حاضر هر 39 سال جمعيت کره زمين 2 برابر مي شود. يعني به طور متوسط رشد جمعيت مردم جهان 2 درصد در سال. در حاليکه در سال 1650، 200 سال طول کشيد تا جمعيت جهان دو برابر شد. يکي از علتهاي اصلي مرگ و مير در سالهاي قبل، بيماريهاي عفوني بود. آبله، ديفتيري، سرخک، سل و طاعون از بيماريهاي کشنده محسوب مي شدند.

اما امرزه با واکسيناسيون مناسب جلوي ابتلاي افراد به اين بيماريها گرفته مي شه. از طرف ديگه ميزان مرگ و مير نوزادان در هنگام تولد هم خيلي کم شده. بنابراين تنها راه کم کردن نرخ سريع رشد جمعيت، کاهش دادن ميزان تولده.

يه نکته مهم در اينجا اينه که به افرادي که در زمان خاصي در واحد خاصي از سطح مثلا" کيلومتر مربع زندگي مي کنن، تراکم جمعيت اون منطقه نام داره.

بحرانهاي ناشي از افزايش جمعيت:

مواد در طبيعت چرخه دارن و در اين چرخه، نسبت توليدکننده ها، مصرف کننده ها و تجزيه کننده ها در اون متوازن. ماده و انرژي هم در زنجيره ها و شبکه هاي غذايي سير طبيعي دارن.

اما استفاده انسان از محيط زيست باعث بهم خوردن اين زنجيره ها مي شه. انسان براي بدست آوردن غذاي کافي براي جمعيت در حال افزايش خودش، اکوسيستم هاي طبيعي رو تغيير مي ده مثلا" درختهاي يه جنگل رو قطع مي کنه و علفهاي يه علفزار رو مي سوزونه و بعد در اون جا مزرعه ايجاد مي کنه. وقتي اکوسيستم از جنگل به مزرعه تغيير مي کنه، جانداران قبلي نابود شده و جانداران جديد جايگزين اونها مي شن.

از طرف ديگه انسان تمايلي به حضور بعضي از جانداران نداره و اسم اونا رو آفت مي ذاره و بعد سعي مي کنه اونها رو نابود کنه، در واقع تاثيري که نيروي انسان بر طبيعت گذاشته در تمام طول دوره حيات، بي سابقه ست.

با افزايش جمعيت انسان و طبعا" بيشتر شدن در خواست غذا، بهره گيري از زمين هم شدت بيشتري گرفت تا جايي که الان در کشوري مثل ژاپن، آب درياها رو خشک مي کنن و در زمين بدست اومده، کشاورزي مي کنن. تا همين اواخر نه از تاثير بهره برداريهاي زيست محيطي خودمون بر موجودات زنده آگاه بوديم و نه اون رو مي سنجيديم. اين غفلت يه چيزي بيشتر از يه بدبختي و علاوه بر نتايج غم انگيزي که الان داره مي تونه مرگبار هم باشه.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: